Yöneylem’in son anketine kadar Insanlar İttifakı, Cumhur İttifakı’nın altı puan önünde. Halkın yüzde 61’i “Ülke kötü yönetiliyor” diyor. Yeni hesaplı modelinin işe yaramayacağını söyleyenlerin oranı ise yüzde 73 oldu.
Hüseyin ŞİMŞEK
‘Tek adam’ yönetimi iflas ederken, adeta her kamuoyu yoklaması, iktidara kötü haberler veriyor. Yöneylem Sosyal Araştırma Merkezi kadar aralık ayında gerçekleştirilen kamuoyu yoklamasına tarafından, AKP ve MHP tabanındaki erime sürdü. Araştırmaya göre, Insanlar İttifakı, Cumhur İttifakı’nın yüzde 6 puan önünde yer aldı. ‘Güvenilmez’ olduğunu ve hangi aday ile partiye oy vereceğine henüz karar vermediğini ifade edenlerin yüzde 42’si ise 2018’de AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a oy verdiğini bildirdi.
Yöneylem Sosyal Araştırma’nın, 26 bölgede, 230 noktada 2 bin 2 panelistle aralık ayında gerçekleştirdiği kamuoyu yoklamasına kadar, “Bu pazar milletvekili seçimi yapılacak olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna, yüzde 26’9 AKP, yüzde 26,3’ü CHP, yüzde 10,4’ü İYİ Parti, yüzde 8,2’si HDP, yüzde 4,7’si ise MHP yanıtını verdi. DERMAN Partisi yüzde 1,4, Saadet Partisi yüzde 0,8, Gelecek Partisi ise yüzde 0,3’te kaldı. Ankete katılanların yüzde 10,4’ü değişken olduğunu söylerken yüzde 7,1’i ise oy kullanmayacağını ifade etti. Aralık ayı itibariyle Millet İttifakı, Cumhur İttifakı’nın 6 puan önünde yer aldı. Kararsızlar ve oy kullanmayacaklar dağıtılmadan önce Millet İttifakı yüzde 40,8, Cumhur İttifakı yüzde 34,8 oy oranına ulaşabildi.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde kime oy verecekleri sorusuna ise ankete katılanların yüzde 37’si Erdoğan, yüzde 41’i Ekrem İmamoğlu, yüzde 10’u eğer “aday olursa Selahattin Demirtaş” dedi. İkinci turda muhalefet adayına, Erdoğan aleyhinde oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 49, Erdoğan’a oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 35 olarak ölçüldü.
ERKEN SEÇİM TALEBİ
Kamuoyu yoklamasında, seçmenlere erken seçim isteyip, istemedikleri de soruldu. Erken seçim isteyenlerin oranı yüzde 55, erken seçimi geveze bulanların oranı ise yüzde 41’de kaldı. Yüzde 4’lük kesim ise tercih belirtmedi.
Ankete katılanlara, ülkenin en acil çözüm bekleyen sorunu da soruldu. Bu soruya açık arayla ekonomik kriz yanıtı verildi. İşsizlik, hayat pahalılığı, geçim sıkıntısı, ücretlerin yetersizliği, dile getirilen sorunlar arasında sıralandı. Bu sorunları, tüm parti seçmenleri dile getirdi.
DAHA KÖTÜ OLACAK
Araştırmaya katılan seçmenlerin yüzde 74’ü Türkiye’nin geçen yıla kadar daha fena bir durumda olduğunu bildirdi. Seçmenlerin yüzde 58’i ülkenin önümüzdeki yıl içinde daha da kötüye gideceğini ifade etti. Gelecek yılın daha iyi olacağını düşünenlerin oranı ise yüzde 21’de kaldı.
Ankete katılan seçmenlerin yüzde 51,2’si geçen ay ödeyemediği bir faturası veya karşılayamadığı bir gerekli ihtiyacı olduğunu dile getirdi. Her 100 seçmenden 60’ı kendisinin ve ailesinin kazanç durumunun geçen yıla kadar daha fena olduğunu açıklama etti. Kendisinin ve ailesinin gelir durumunun geçen yıla kadar daha iyi olduğunu söyleyenlerin oranı yalnızca yüzde 10 olarak ölçüldü.
Ankete katılanlara, “Parlamenter sisteme dönülmesini istiyor musunuz” sorusu da yöneltildi. Parlamenter sisteme dönülmesini isteyenlerin oranı yüzde 62, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile devam etmek isteyenlerin oranı yüzde 30,5 olarak ölçüldü.
Ankete tarafından, seçmenlerin yüzde 17,5’i Türk Lirası’nın rekor değer kaybına uğradığı dönemde yüksek fiyattan döviz aldığını kaydetti. İlgili kesime bu dönemde döviz aldığı için idareli bir kayba uğrayıp uğramadığı sorulduğunda ise zarara uğrayanların oranı yüzde 75,5 olarak ifade edildi.
YENİ MODELE GÜVEN DEĞIL
“Sizce iktidarın yürürlüğe koyduğu yeni ekonomik model ve son düzenlemeler vatandaşların yaşadığı ekonomik sıkıntıları tamir etmek için tatmin edici olacak mıdır?” biçiminde soruya, 73,2’lik kesim yeni ekonomi politikalarının sorunları çözmeye yeteceğini düşünmediğini açıklama etti. Yeni ekonomik modelin sorunları çözeceğini düşünenlerin oranı yüzde 20,2 olarak ölçüldü.
İBB’ye karşın İçişleri Bakanlığı soruşturması da ankette kendisine yer buldu. İktidarın esas amacının İBB yönetimini tekrar ele geçirmek olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 34,5, bunun İmamoğlu’nu yıpratmaya yönelik bir hamle olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 28,2 olarak ölçüldü.
“Bu Pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?” diye sorulduğunda “kararsızım” diyenlere hangi partiye kendilerini yakın hissettiklerini söylemeleri istendiğinde, yüzde 18,8’i AKP, yüzde 18,9’u CHP, yüzde 1,2’si HDP, yüzde 6,5’i MHP, yüzde 8,2’si İYİ Parti yanıtını verdi. 24 Haziran Cumhurbaşkanlığı Seçimi’ndeki tercihlere bakıldığında da şüpheli olanların yüzde 42,1’i Recep Tayyip Erdoğan’a, yüzde 18,3’ü Muharrem İnce’ye oy verdiğini, geri kalanlar ise oy kullanmadığını ifade etti.
***
‘Fena yönetimin nedeni Erdoğan’
Anketin diğer çarpıcı sonuçları şöyle:
• Ankete katılan seçmenlerin yüzde 61’i “Türkiye fena yönetiliyor”, yüzde 25’i “iyi yönetiliyor” dedi. Fena yönetim Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ilişkilendirildi.
• Erdoğan’a önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçiminde “katiyen oy vermem” diyenler, yüzde 56,4 seviyesinde ölçüldü.
• Yurttaşların yüzde 66,8’i hukuk devletinin işleyişinden hoşnut olmadığını dile getirdi. Hukuk devletinin işleyişinden hiç hoşnut olmayanların oranı yüzde 52,6’ya çıkmış durumda. Buna karşılık “çok memnunum” diyenlerin oranı yalnızca yüzde 5,3.
• Seçmenlerin yüzde 64,9’u demokrasinin işleyişinden memnun olmadığını kaydetti. Bu oran Nisan ayında yüzde 56 olarak belirlenmişti. Seçmenlerin yüzde 48,2’si görüşünü “demokrasinin işleyişinden hiç memnun değilim” şeklinde açıklama etti. Buna karşılık fazla memnunum diyenlerin oranı yüzde 8,3.